Hình ảnh giữa ban ngày những chiếc xe ba gác tự chế chạy trên đường phố, chất trên xe ngồn ngộn rác thải, lại còn đeo lủng lẳng bên thành xe những chiếc túi rác là không thể chấp nhận được đối với một thành phố du lịch văn minh, sạch sẽ như Vũng Tàu. Nhận thấy sự bất cập này, TP. Vũng Tàu đã từng có kế hoạch triển khai mô hình thu gom rác hiện đại nhưng việc không thành, do chưa giải quyết được lực lượng thu gom rác tự phát.
QUẢN LÝ LỎNG LẺO, Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Trên các tuyến đường của TP. Vũng Tàu, người dân rất dễ bắt gặp những chiếc xe thu gom, vận chuyển rác tự chế, hoạt động bất kể giờ giấc (dù loại xe này đã bị cấm lưu thông). Các xe vận chuyển rác kiểu này không được che chắn cẩn thận, rác chất từng đống, rơi vãi, nước rỉ xuống đường, bốc mùi hôi thối. “Tôi rất lấy làm lạ là tại sao một thành phố du lịch lại để tình trạng này diễn ra từ nhiều năm nay. Ngày nào tôi cũng thấy nhiều xe chở rác như thế chạy trên đường”, bà Nguyễn Hoài Thương, ngụ đường 30-4, phường 11, TP. Vũng Tàu nói. Bà Thương cho biết thêm, những người này thu gom rác không có giờ giấc cố định, khi buổi sáng, lúc buổi chiều, thậm chí có lúc 1-2 ngày không gom rác, khiến rác ùn ứ ở một số khu phố. Trong khi đó, phí thu gom rác cũng không rõ ràng, chỗ thì 25 nghìn đồng/tháng, nơi lại thu 30 nghìn đồng/tháng.
|
Rác chất đầy trên xe ba bánh tự chế lưu thông trên đường 30-4. |
Theo Phòng Quản lý Đô thị TP. Vũng Tàu, rác sinh hoạt trên địa bàn thành phố đều do lực lượng dân lập thu gom, vận chuyển về trạm trung chuyển rác sau đó được Công ty CP Dịch vụ Môi trường và Công trình Đô thị Vũng Tàu vận chuyển, xử lý tại bãi chôn lấp của Công ty TNHH Kbec Vina (xã Tóc Tiên, huyện Tân Thành). Lực lượng thu gom rác dân lập được hình thành từ lâu và hoạt động một cách tự phát. Dần dần hình thành những đội nhóm, đường dây thu gom rác. Trước đây, rác sinh hoạt do lực lượng thu gom rác dân lập và Công ty Công trình Đô thị TP. Vũng Tàu (nay là Công ty CP Dịch vụ Môi trường và Công trình Đô thị Vũng Tàu) thu gom. Khoảng năm 2003, thành phố có chủ trương xã hội hóa trong công tác thu gom rác; khuyến khích thành lập hợp tác xã và lực lượng này tập hợp lại thành lập hợp tác xã thu gom rác. Tuy nhiên, sau thời gian hoạt động, lực lượng này tách ra khỏi hợp tác xã và hoạt động độc lập cho đến nay.
Việc quản lý lực lượng thu gom rác dân lập do các phường, xã chịu trách nhiệm. Nhưng do thiếu nguồn nhân lực, cán bộ không chuyên trách, không ổn định làm cho công tác quản lý bị gián đoạn, buông lỏng. Hoạt động thu gom rác dần thuộc quyền kiểm soát của một số người theo kiểu “cai thầu” dẫn đến tình trạng tranh giành địa bàn, lấy rác không theo giờ giấc, tự ý nâng giá dịch vụ... Thậm chí có tình trạng sang nhượng địa bàn thu gom rác với số tiền hàng trăm triệu đồng.
Chưa hết, việc buông lỏng quản lý hoạt động thu gom rác còn gây cản trở tiến trình hiện đại hóa phương tiện vận chuyển. Đa số người làm nghề thu gom rác đều có hoàn cảnh khó khăn, không thể tự bỏ ra một khoản tiền lớn để mua xe ép rác, họ chỉ sử dụng xe ba bánh tự chế nên không bảo đảm vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị.
“Các địa phương khác đều có đơn vị quản lý người thu gom rác, chỉ còn TP. Vũng Tàu là gần như buông lỏng. Thành phố đã nhận thấy việc chuyển đổi mô hình, phương tiện cũng như cách thức quản lý lực lượng thu gom rác là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, việc này cần phải tiến hành từng bước, có lộ trình”, đại diện Phòng Quản lý đô thị TP. Vũng Tàu cho biết.
|
Hình ảnh xe chở rác xấu xí trên đường Hoàng Hoa Thám, TP. Vũng Tàu. |
SẼ THÍ ĐIỂM MÔ HÌNH MỚI Ở PHƯỜNG 1, 2 VÀ THẮNG TAM
Hơn một năm trước, UBND TP.Vũng Tàu có công văn số 48 (ngày 9-1-2015) đồng ý giao cho HTX Bồ Câu Xanh (thuộc Hội nước sạch và môi trường) thực hiện thí điểm phương án thu gom rác tại các phường 3, 4 và 5. Theo chủ trương này, từ ngày 1-4-2015, HTX Bồ Câu Xanh tổ chức lại phương thức thu gom, vận chuyển rác, mức thu phí và đội ngũ lao động. Riêng về lao động, HTX ra thông báo sẽ tiếp nhận lại người làm nghề thu gom rác dựa vào những tiêu chí như: phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại TP. Vũng Tàu; có lý lịch bản thân rõ ràng; có sức khỏe tốt, trong độ tuổi lao động; có trình độ học vấn tối thiểu 5/12. Tuy nhiên, phương án của HTX Bồ Câu Xanh không thành hiện thực do gặp sự phản đối quyết liệt của những người đang làm nghề thu gom, vận chuyển rác. Sau đó, thành phố giao cho Công ty CP Dịch vụ Môi trường và Công trình Đô thị Vũng Tàu phối hợp với các phòng, ban và UBND các phường, xã xây dựng phương án quản lý lực lượng thu gom rác dân lập và đầu tư, nâng cấp trang thiết bị, phương tiện thu gom, vận chuyển trên địa bàn thành phố.
Ông Nguyễn Trung Trực, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Dịch vụ Môi trường và Công trình Đô thị Vũng Tàu cho biết, trên cơ sở đóng góp ý kiến của các phòng, ban chức năng của thành phố, Công ty đã xây dựng và hoàn chỉnh phương án “Thí điểm thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt trên địa bàn phường 1, 2 và Thắng Tam”. Theo đó, phương tiện thu gom phải bảo đảm yêu cầu về kỹ thuật, thẩm mỹ đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh môi trường. Xe vận chuyển rác có thể tích khoảng 1,3 m3 được thiết kế kín, có nắp đậy có hệ thống thu gom nước rỉ rác, không gây rò rỉ trong suốt quá trình thu gom vận chuyển từ điểm lấy rác về trạm trung chuyển. Nhân lực cho việc này được tuyển dụng từ lực lượng thu gom rác dân lập hiện nay, tuy nhiên phải thực hiện đúng theo luật lao động, đáp ứng tiêu chuẩn, yêu cầu, điều kiện của doanh nghiệp. “Tình trạng thu gom, vận chuyển rác tự phát đã tồn tại từ lâu, muốn thay đổi cần phải có lộ trình và tiến hành từng bước, cần có sự tham gia của các cơ quan ban ngành của thành phố đến phường, xã. Trước mắt, trong thời gian chờ thành phố chấp thuận phương án trên, chúng tôi sẽ yêu cầu xe chở rác lưu thông trên đường phải có bạt che, không treo bịch rác xung quanh xe, không để rác rơi vãi, nước rỉ xuống đường. Còn về lâu dài, Công ty tiếp tục đề xuất thành phố cho thực hiện phương án thu gom rác ở các phường, xã còn lại”, ông Trực chia sẻ.
Trao đổi với phóng viên Báo BR-VT ngày 11-5, ông Hoàng Vũ Thảnh, Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu cho biết, thành phố đã có văn bản yêu cầu các phường, xã báo cáo số lượng người đang thu gom rác trong dân cư. Dự kiến, tuần tới UBND TP. Vũng Tàu sẽ tổ chức cuộc họp xem xét phương án “Thí điểm thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt trên địa bàn phường 1, 2 và Thắng Tam” của Công ty CP Dịch vụ Môi trường và Công trình Đô thị Vũng Tàu và nếu thấy phù hợp sẽ cho phép triển khai trong quý III - 2016.